Yazma bir metnin, farklı nüshalarına dayanılarak müellifin kaleminden çıkmış hâline ulaşmaya çalışmaya “Tahkik”, “Tenkitli Metin Neşri” veya “Edisyon Kritik” denir. Sosyal bilimler alanında yapılan araştırmalarda tahkik çalışmalarına atıf yapılırken tahkik eden kişinin (muhakkik) isminden önce “thk.” kısaltması kullanılır (Örnek: Ebû İshâk es-Saffar, Telhîsü’l-edille, thk. Angelika Brodersen). APA, MLA ve Chicago gibi akademik yazım sistemlerinde ise “tahkik” yerine “Edited by” ifadesi veya “ed.” kısaltması tercih edilir (Örnek: Ebû İshâk es-Saffar, Telhîsü’l-edille, ed. Angelika Brodersen). Oysa tahkik çalışması, editöryal yayından farklıdır ve bu farkı belirtmek için “thk.” kısaltmasının kullanılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. İSNAD Atıf Sistemi’nde tahkik çalışmalarına atıf yapılırken Türkçe metinlerde “thk.” ve İngilizce metinlerde ise “Critical ed.” kısaltmasının kullanılması gerekli görülmektedir.
İlk Geçtiği Yerde | … (Yazar Soyadı, Basım Yılı). |
Örnek | … (Saffâr, 1432/2011). |
Sonraki Geçtiği Yerde | … (Yazar Soyadı, Basım Yılı). |
Örnek | … (Saffâr, 1432/2011). |
Doğrudan Alıntı | … (Yazar Soyadı, Basım Yılı, Cilt/Sayfa Numarası). |
Örnek | … (Saffâr, 1432/2011, 2/56). |
Kaynakçada | Yazar Soyadı, Adı. Kitap Adı. thk. Muhakkikin Adı Soyadı. Basım Yeri: Yayıncı, x. Basım, Basım Yılı Hicrî/Milâdî. |
Örnek | Saffâr, Ebû İshâk İbrâhim ez-Zâhid. Telḫîṣü’l-edille li-ḳavâʿidi’t-tevḥîd. thk. Angelika Brodersen. 2 Cilt. Beyrut: el-Ma‘hedü’l-Almânî li’l-Ebhâsi’l-Şarkiyye, 1432/2011. |
Arap müelliflerin nisbe veya lakabında yer alan elif lâm takısı (el-, er- vb.), kaynakçada ad alanının en sonuna yazılır. ör. Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed el-. Böylece “el-” takısı EndNote ve Zotero programlar kullanıldığında ilk dipnotta “Ebû Hâmid Muhammed el-Gazzâlî” şeklinde yer alırken, kaynakçada soyad alanına yazılan meşhur addan önce görünmez. Çalışma tamamlandığında kaynakça kısmındaki “el” takıları manuel olarak silinir.
EndNote programında “Tahkik Eden”, “Muhakkik” olarak girilir. Zotero’da ise “Dizi Editörü/Series Editor” olarak kaydedilir.
|